حقوق پایمال شده ی زن در اسلام !!!
بسم الله الرحمن الرحیم
حقوق و روابط زن و شوهر :
69- مساءله : حقوق زن نسبت به شوهر عبارتند از:
الف - تهیه غذا به اندازه متعارف .
ب - تهیه پوشاک به اندازه شاءن زن .
ج - تهیه وسایل مورد لزوم خانه .
د - تهیه مسکن متناسب با شاءن و منزلت اجتماعى زن .
و - خوش رویى و خوش رفتارى با زن .
ز - تعلیم احکام و مسائل اعتقادى (به وجوب کفایى ).
ح - حداقل هر چهار ماه یکبار با او آمیزش کند.
الف : تهیه غذا
70 - مـسـاءله : مـقدار غذا و کمیت آن به اندازه اى است که زن را سیر کند و در جنس آن باید رجوع شود به آنچه که براى مثال او در شهرش متعارف است .
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 8.
71- مـسـاءله : اگـر غـذایـى مـتـناسب با مزاج زن باشد و یا زن به خوردن آن عادت داشـتـه باشد به گونه اى که ترک آن موجب ضرر براى او گردد، بر مرد واجب است آن غذا را براى زن تهیه نماید.
امام : مدرک مساءله قبل
در نتیجه : اگر زن عادت کرده باشد در خانه پدرش نوع خاصى از غذا را بخورد و یا بیاشامد مثلا همیشه گوشت مى خورد و یا نوع خاصى از غذا و یا هر چیز دیگر به گونه اى کـه اگـر غـیر آن باشد به علت عادتى که دارد برایش ضرر داشته باشد، بر مرد واجـب اسـت هـمان برنامه غذایى را برایش فراهم نماید، مگر آن که زن به غیر آن راضى باشد.
72- مـسـاءله : بـر مـرد واجـب اسـت چـیـزهـایـى غیر از غذا را که زن عادت دارد استفاده نـمـایـد، از قـبـیـل چـاى ، قـهوه ، تنباکو و... را نیز اگر براى ترک آن ضرر دارد، تهیه نماید.
امام : تحریر الوسیله ، نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 8.
73- مـسـاءله : بـر مـرد واجـب اسـت آنـچـه کـه از مـیـوه هـاى مـخـتـلف در فصلها براى مثل زن متعارف است براى او فراهم نماید.
امام : مدرک مساءله قبل .
74- مـسـاءله : زن مـى تـوانـد به دو گونه غذا را از شوهر طلب نماید یا به طور مـتـعـارف در خـانه شوهر با همدیگر بخورند و بر سر یک سفره باشند و یا اینکه فقط نـفـقـه خودش را طلب نماید و به تنهایى بخورد و یا هر کار دیگرى که مى خواهد با آن بکند. و شوهرش حق ندارد زن را به شکل اول یا دوم ملزم نماید.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 12.
75- مـسـاءله : شـوهـر نـیز مى تواند دو گونه غذا را به زن بدهد، غذایى که آماده خـوردن اسـت مانند، نان ، خرما، غذاى پخته و یا هر چیزى که آماده خوردن باشد و یا اینکه چیزى است که براى خوردن باید پخته شود و یا آماده گردد. و زن حق ندارد شوهر را به هر کدام ملزم نماید.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 13.
76- مساءله : اگر براى طبخ غذا احتیاج به هیزم ، نفت و یا هر چیز دیگر مانند ادویه ، نـمـک و... بـاشـد بر مرد واجب است آن را نیز براى زن تهیه نماید. البته نباید آن چیز خلاف متعارف باشد.
77- مـسـاءله : زن حـق نـدارد شـوهـر را مـلزوم کـنـد بـه جـاى غـذا، پـول آن را بـه او بـدهـد لکـن اگـر هـر دو بـه دادن پول توافق کردند و زن آن را تحویل بگیرد مالکش مى شود و تکلیف از شوهر ساقط مى گردد.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 14.
78- سـؤ ال : زن مـن مرتب مى گوید باید از فلان فروشگاه ، مواد غـذایـى بـخـرم و یـا بـاید در فلان رستوران غذا بخوریم . با توجه به اینکه پرداخت هـزیـنـه این غذاها براى من بسیار مشکل است ، آیا بر من واجب است همانگونه که او مى خواهد عمل نمایم ؟
جـواب : شـمـا مـخـتـاریـد کـه مـواد اولیـه غـذا و یـا غـذاى طـبـخ شـده و یـا پول آن را به او بدهید، البته باید شؤ ونات او را رعایت نمایید. و بیش از آن چیزى به عهده شما نیست .
امـام : بـا اسـتـفـاده از تـحـریـر الوسـیـله ، کـتـاب نـکـاح ، فصل فى النفقات ، مسائل 8، 12، 13 و 14.
ب : تهیه پوشاک
79- مـسـاءله : مـقـدار و نـوع لباس نیز به علت تنوع و اختلاف زیاد بین آنها، به انـدازه اى بـر مـرد واجـب اسـت کـه مـنـاسـب شـاءن زن بـاشـد. بـنـابـراین مرد باید براى فـصول مختلف لباسى متناسب حال زن و شؤ ونات خانوادگى او تهیه نماید؛ و اگر زن از صـاحـبان تجمل باشد واجب است بر مرد علاوه بر لباس بدن لباسى دیگر به حسب حال امثال او برایش تهیه کند.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 8.
تـوجـه : در صـورتـى بـر مـرد واجب است لباس متناسب با شاءن و موقعیت اجتماعى زن تـهـیـه کـنـد کـه ایـن کـار مـنـجـر بـه فـعـل حـرامـى نـگـردد. مـثـلا اگـر زن قـبـل از ازدواج لبـاس شـهـرت مـى پـوشـیـده و یـا مـثـلا در مـقـابـل نـامـحـرم جـوراب نـازک پـوشیده و یا لباس را اگر چه متناسب شاءن اوست براى خودنمایى به نامحرم استفاده مى کند و... و امثال آن بر مرد واجب نیست آنها را تهیه نماید. بلکه واجب است بر مرد که او را نهى از منکر نیز بنماید.
هـمـچـنـیـن نـبـایـد تـهـیـه لباس و لباسها براى زن منجر به اسراف گردد. که این نیز فعل حرامى است .
بنابراین اگر خانیم بخواهد براى هر مهمانى که مى رود لباس نو خاصى بپوشد و این کـار را هـمـواره ادامه بدهد، به بهانه اینکه قبلا در خانه پدرى همین کار را مى کرده و یا اینکه لباسهایى را طلب مى کند که از لحاظ قیمت خیلى بیش از متعارف است ، بر مرد واجب نیست آن را تهیه نماید.
80- مـسـاءله : مـرد بـایـد بـراى زن لبـاس تـهـیـه کـنـد، حـال چـه از مـال خـودش بـاشـد یا به واسطه عاریه و یا اجاره کردن . و تا زمانى که آن لبـاس مـوجـود بـاشـد و مـنـدرس نـشـده بـاشـد بـه طـورى کـه مـنـاسـب حال زن باشد، زن نمى تواند مطالبه پوشش دیگرى نماید.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 15.
ج : تهیه وسایل مورد لزوم خانه
81- مـسـاءله : تـهـیـه وسـایـل مـنـزل مـانـنـد فـرش ، روانـداز، پـرده ، لحـاف ، وسـایـل پـخـت و پـز و آنـچه که زن براى نظافت نیاز دارد نیز همگى به عهده مرد است و مقدار، جنس و کیفیت هر یک نیز باید متناسب با شاءن و منزلت زن باشد.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 8.
در نـتـیـجـه : اگـر زن در خـانـه اى زنـدگى کرده است که مثلا از نوعى خاص فرش و رخـتـخـواب اسـتـفاده مى کرده ، مثلا همیشه روى تخت مى خوابیده و شاءن او داشتن پرده هاى خـاص و یـا وسایل خاصى است ، بر مرد واجب است آنها را تهیه نماید. البته تا آنجا که منجر به حرامى نگردد.
د: تهیه مسکن
82- مساءله : بر مرد واجب است خانه اى که لایق همسرش است براى او تهیه کند، چه به صورت ملک یا اجاره یا عاریه و... و زن مى تواند از شوهر بخواهد هیچکس به غیر از شـوهـر بـا او زندگى نکند. به گونه اى که خانه یا اطاقى که در آن زندگى مى کنند فقط از آن زن و شوهر باشد.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 15.
83- مـسـاءله : بـر مـرد واجـب اسـت مـواد سـوخـتـى مـنـزل مـثـل ، نـفـت ، گـاز، هـیـزم ، زغـال و امـثـال آن را بـراى زن تـهیه نماید. همچنین باید داروهایى که معمولا در طول سال به آن نیاز است را براى زن تهیه کند.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 9.
84- مساءله : بر مرد واجب است تمام نفقات زن را بپردازد، چه زن نیاز داشته باشد یا نداشته باشد. حتى اگر از ثروتمندترین مردم باشد.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 19.
ه : بخشیدن اشتباهات زن
85- مساءله : اگر زن از روى جهل اشتباهى انجام داد مرد باید او را ببخشد.
امـام : تـحـریـر الوسـیـله ، کـتـاب نـکـاح ، فـصـل فـى التـقـسـیـم و النـشـوز، قبل از مساءله 1.
و. خوش رفتارى با زن
86- مـسـاءله : مـرد بـایـد بـا زن خـود خـوش رفـتـار باشد و با او با روى گشاده برخورد کند.
امـام : تـحـریـر الوسـیـله ، کـتـاب نـکـاح ، فـصـل فـى التـقـسـیـم و النـشـوز، قبل از مساءله 1.
در نتیجه : یکى از حقوق زن نسبت به مرد این است که مرد نباید در خانه عصبانى مزاج و تندخو باشد، بلکه باید خوش اخلاق و گشاده رو باشد.
تـذکر این نکته بسیار ضرورى به نظر مى رسد که خوش اخلاق بودن و خوشرو بودن بـه ایـن نـسـبـت کـه وقـتـى هـمـه چـیـز مـطابق میل بود انسان خوش برخورد باشد، بلکه خـوشـرفـتـارى زمانى است که وقتى مساءله اى اتفاق مى افتد که معمولا مردان با روبرو شـدن بـا آن عـصـبـانـى مـى شـوند، انسان بتواند جلو چشم خود را بگیرد و اخلاق نیکو را پـیـشـه کـنـد. بـنـابـرایـن آقـایـان مـحـتـرم بـایـد توجه داشته باشند عصبانى بودن در مـنـزل و یـا داشـتـن تـوقع زیادى از اهل منزل و یا امر و نهى کردن بیش از حد در خانه و... مـواردى از ایـن قـبـیـل مـوجـب مـى شـود نـتـوانـنـد بـه طـور کامل به گونه اى که خدا راضى باشد حق همسر و بچه هاى خود را بپردازد.
87- مـسـاءله : خـادم گـرفـتـن بـراى زن زمـانـى واجـب اسـت کـه زن صـاحـب جـلال و شـاءن و مـنـزلت بـالایى باشد و یا از کسانى باشد که همواره صاحب خدمتگزار بـوده اسـت . و اگـر جـلال و شـاءن او طـورى بـاشـد کـه چند خدمتگزار داشته ، بعید نیست بگوییم بر مرد واجب است چند خدمتگزار براى او بگیرد.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 8.
ز: تعلیم احکام و مسائل اعتقادى
88- مـسـاءله : بـر مـرد واجـب اسـت احـکـام مـورد لزوم زن ، و یـا مـسـائل اعـتقادى را به او تعلیم دهد، همانگونه که بر زن واجب است آنها فرا بگیرد. لکن این وجوب براى مرد کفایى است .
تبریزى : صراط النجاة با استفاده از سؤ الهاى 867 و 868.
فاضل : استفتاء
در نـتیجه : اگر زن مثلا احکام عادت ماهانه خود را نمى دانست و یا احکام نماز و روزه و... بـر مـرد واجـب است آنها را به زن تعلیم دهد، البته اگر کس دیگرى آن احکام را به زن بیاموزد و یا مرد از کسى بخواهد که به زن آموزش دهد کفایت مى کند.
89- سـؤ ال : آیـا بـر مـرد واجب است کتب تاریخى و کلامى را براى همسر خود تهیه نماید؟
جـواب : تـبـریـزى : اگر تعلیم احکام و مسائل اعتقادى به زن مختصر در خرید کتاب بـاشـد و نـشـود بـه گـونـه اى دیـگـر و یـا بـه واسـطـه کـسـى دیـگـر مسائل را به زن تعلیم نمود، بر مرد واجب است تهیه نماید.
صراط النجاة ، با استفاده از سؤ الات 867 و 868 و 869
90- سـؤ ال : شـوهـر من احکام شرعى را نمى داند و به من نیز اجازه نمى دهد براى فراگیرى آن از خانه خارج شوم . آیا مى توانم بدون اجازه شوهرم براى فراگیرى مسائل شرعى از خانه خارج بشوم و یا مثلا به مسجد و یا نماز جمعه بروم ؟
جواب :
تـبـریـزى : اگـر ممکن نیست در خانه احکام شرعیه را فرا بگیرید نمى تواند جلوگیرى نماید. ولى براى مسجد و غیر آن بنابر احتیاط واجب بدون اجازه نمى تواند خارج شود.
استفتاء
فاضل : اگر فراگیرى مسائل شـرعـى از واجـبـات زن بـاشـد و راهـى بـراى فـراگـیـرى نـدارد جـز بـه خـروج از مـنـزل ، بـه اندازه ضرورت و به قدر واجب مى تواند خارج شود ولى براى مسجد و غیره بدون اجازه ، نه .
استفتاء
91- مساءله : مرد حق ندارد زن خود را به خدمت خانه مجبور کند.
امام : توضیح المسائل ، مساءله 2414.
تبریزى : (14)
فاضل : توضیح المسائل ، مساءله 2482.
مکارم : توضیح المسائل ، مساءله 2064.
در نـتـیجه : انجام امور منزل به عهده زن نیست و مرد حق ندارد زن را مثلا مجبور به تمیز کردن خانه ، غذا پختن ، شستن لباس و... نماید.
92- سـؤ ال : آیـا مـرد مـى تـوانـد خـریـد مـایـحـتـاج منزل را به عهده زن بگذارد و او را مجبور به تهیه آن کند؟
جـواب : تـهـیه مایحتاج منزل به عهده مرد است و نمى تواند زن را به تهیه کردن آن مجبور سازد.
امام - بهجت - فاضل - مکارم : استفتاء
93- سـؤ ال : آیـا زن مـى تـوانـد در مـنزل وظایف خود را انجام ندهد. مثلا غذا نپزد، خانه را مرتب نکند و آیا مرد مى تواند زن را ندهد. مثلا غذا نپزد، خانه را مرتب نکند و آیا مرد مى تواند زن را مجبور به انجام اینگونه امور نماید؟
جواب : مرد حق ندارد زن خود را مجبور به کار خانه کند.
امام : با استفاده از توضیح المسائل ، مساءله 2414
فاضل : با استفاده از توضیح المسائل ، مساءله 2482
تبریزى و مکارم : (15)
94- مساءله : در جمیع موارد ذکر شده ، مستحب است مقدار و کیفیت نفقه به عرف و عادت شهر و محل سکونت کنونى زن اکتفا شود.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 8.
95- مساءله : اگر زن در عقد با مرد شرط کند که او را از شهرى بیرون نبرد، و یا در فـلان شـهـر وى را سـکـونـت دهـد و یـا مـنـزل مـخـصـوصـى برایش تهیه کند، و مرد هم قبول کند، باید مرد به آن شرط عمل کند.
امام : با استفاده از توضیح المسائل ، مساءله 2451 و تحریر الوسیله ، ج 2، ص 297.
فاضل : توضیح المسائل ، مساءله 2517.
بهجت : توضیح المسائل ، مساءله 1950.
تبریزى : توضیح المسائل ، مساءله 2460.
مکارم : توضیح المسائل ، مساءله 2098.
96- سـؤ ال : اگـر زنى در عقد با شوهر خود شرط کند که او را از شهرى بیرون نبرد، ولى بعدا راضى شد و به شهر دیگرى رفت و مدتى همراه شوهرش در آنـجـا زنـدگـى کـرد و دوبـاره بـه شهر اول بازگشت ، آیا شرط ضمن عقد ساقط مى شـود؟ (یـعـنى آیا همچنان مرد حق ندارد زن را به شهر دیگرى ببرد، یا شرط ساقط شده است و مرد مى تواند زن را به هر کجا مى خواهد ببرد؟)
جـواب : تـبـریـزى : اگـر زن بـراى اقـامت خود در شهر دوم وقت معین کند (مثلا بگوید فـقط براى یکسال یا کمتر و یا بیشتر) شرط ساقط نمى شود در غیر این صورت شرط ساقط است .
صراط النجاة ، سؤ ال 871.
97- سـؤ ال : زن مـن هـمـواره مـرا مجبور مى کند به خانه مادرش و یا خواهرش و یا بستگان خودش بروم ، آیا بر من واجب است از او اطاعت کنم ؟
جواب : اطاعت از او واجب نیست .
امام - بهجت - تبریزى - فاضل - مکارم : استفتاء
98- سـؤ ال : آیـا شـوهـر حـق دارد زن را مـجـبـور کـنـد کـه بـه مـنـزل فـلان فـامـیـل بـرود، در حـالى کـه زن بـه هـیـچ وجـه راضـى نـیـسـت بـه منزل آنها برود، آیا اطاعت از او در این امر واجب است ؟
جـواب : شـوهـر حق دارد از خارج شدن زن از خانه ممانعت نماید ولى در اینگونه موارد بهتر است زن رضایت شوهر را به دست آورد.
امام - بهجت - تبریزى - فاضل - مکارم : استفتاء
ح : حق آمیزش زن
99- مـسـاءله : شـوهـر نـمـى تـوانـد بـیـش از چـهـار مـاه نـزدیـکـى بـا عیال دائمى خود را ترک کند. خواه همسر او جوان باشد یا نباشد.
امـام : تـوضـیـح المـسـائل ، مـسـاءله 2418 و تـحـریـر الوسـیـله ، کـتـاب نـکـاح ، فصل فى القسم و النشوز، مساءله 1 و کتاب نکاح ، مساءله 13.
امـام - فـاضـل - مـکـارم : عـروة الوثـقـى ، نـکـاح ، فـیـمـا یـتـعـلق بـاحـکـام الدخول ، مساءله 7.
تبریزى (16)
فاضل : توضیح المسائل ، مساءله 2486
100- سـؤ ال : اگـر زن در کـمـتـر از چـهار ماه از شوهر طلب آمیزش کند، آیا بر مرد واجب است او را اجابت کند؟
جواب : چنانچه زن به گونه اى است که اگر مرد با او آمیزش نکند به معصیت خواهد افتاد بنابر احتیاط واجب مرد باید درخواست زن را اجابت کند.
امـام - فـاضـل - مـکـارم : عـروة الوثـقـى ، نـکـاح ، فـیـمـا یـتـعـلق بـاحـکـام الدخول ، مساءله 8.
تبریزى : (17)
101- سـؤ ال : اگـر مـرد بـخـواهـد بـه مـسافرتى بیش از چهار ماه برود،
الف : آیا باید از همسرش اجازه بگیرد؟
ب : در صورتى که باید اجازه بگیرد اگر زن اجازه نداد مسافرت او حرام است ؟
جـواب : فـاضـل اجـازه گـرفـتن از همسر فى نفسه لازم نیست ، اما چون زن هر چهار ماه یـکـبـار حـق مـواقـعـه (آمـیـزش ) دارد، لذا در قـرض سـؤ ال لازم اسـت اجـازه بـگـیـرد کـه در حقیقت به معناى طلب اسقاط حقش است و اگر بدون اجازه سفر کرد، در صورتى که سفر او به قصد ادا نکردن حق زوجه و ترک واجب باشد، سفر او مـعصیت و حرام است و باید نماز را تمام بخواند. و لکن اگر به این قصد نباشد، حرام نیست . هر چند که در این صورت احوط جمع بین قصر و اتمام است .
بـله در خـصـوص سـفـر واجـب شـرعى تکلیف ساقط است ، و نیز در سفرهاى ضرورى ولو عـرفـا، مـثـل سـفر تجارت یا زیارت یا تحصیل علم و نحو آنها، تکلیف ساقط است و سفر حرام نیست .
استفتاء
102- سـؤ ال : اگر مردى نذر کند که در زمانى بیش از چهار ماه با همسر خود نزدیکى نکند آیا نذر او صحیح است ؟ (مثلا نذر کند هر شش ماه یکبار آمیزش کند)
جواب : صحیح نیست .
امام - بهجت - تبریزى - فاضل - مکارم : استفتاء
103- مـسـاءله : اگـر مـرد بـراى امـر واجـب شـرعـى و یـا بـراى امـر ضـرورى ولو ضـرورت آن عـرفـى بـاشـد مـانـنـد: تـجـارت یـا تـحـصـیـل و غـیـره ... لازم نـیـسـت قبل از چهار ماه نزد همسر خود باز گردد. ولى اگر سفر او ضرورتى نداشته باشد، مثلا بـراى تـفـریـح بـاشـد، بـنـابـر احـتـیـاط واجـب بـایـد قبل از چهار ماه نزد همسر خود باز گردد.
امـام - فـاضـل : عـروة الوثـقـى ، نـکـاح ، فـصـل فـیـمـا یـتـعـلق بـاحـکـام الدخول ، مساءله 7.
تبریزى - مکارم : (18)
104- سـؤ ال : اگـر مـردى قسم بخورد که به کمتر از چهار ماه با زن نزدیکى نکند قسم صحیح است ؟
جواب :
تبریزى : مادامى که مرجحى بر ترک نباشد، نمى تواند قسم بخورد
استفتاء
فاضل : صحیح نیست .
استفتاء
105- مساءله : در موارد ذیل مرد مى تواند آمیزش با همسر خود را حتى بیش از چهار ماه ترک کند:
1- اگر زن رضایت داشته باشد.
2- در ضمن عقد شرط کرده باشند زن این حق را ساقط کند.
3- در صورتى که مرد توانایى آمیزش نداشته باشد.
4- به جهت بیمارى براى مرد یا زن ضرر داشته باشد.
5- زن نزد همسر نباشد.
6- زن ناشزه باشد.
7- زن داراى عذر شرعى باشد (مثلا در زمان قاعدگى باشد).
امـام - فـاضـل - مـکـارم : عـروة الوثـقـى ، نـکـاح ، فصل فیما یتعلق باحکام الدخول ، مساءله 8.
106- مـسـاءله : در صـورتـى کـه مـرد بـه دلیـل وجـود مـانـعـى مـانـنـد حـیـض بـودن زن و یـا هـر یـک از مـوارد ذکـر شـده در مـسـاءله قـبـل و یـا از روى عـصـیـان ، آمـیـزش با زن را در مدت چهار ماه ترک کند، بر او واجب نیست قـضـاى آن را بـجـاى آورد. اگـر چـه بـنـابـر احـتـیاط واجب بدى زن را ارضاء کند، در هر حال مبداء احتساب چهار ماه ، آمیزش قبلى است نه گذشت چهار ماه قمرى .
امـام - فـاضـل - مـکـارم : عـروة الوثـقـى ، نـکـاح ، فصل فیما یتعلق باحکام الدخول ، مساءله 9.
107- مـسـاءله : چـنـانـچـه دخـتـر بـاکـره بـاشـد، مـرد بـایـد در هـفـت شـب اول عـروسـى هـمـراه او بـخـوابـد، و اگـر بـاکـره نـبـاشـد در سـه شـب اول باید نزد او باشد، مگر آنکه زن از حق خود صرفنظر کند.
امام : تحریر الوسیله ، کتاب ، نکاح ، فصل فى القسم و النشوز و النفاق ، مساءله 4.
108- مساءله : اگر مردى هر یک از حقوق واجب زن را ادا نکند حکم نشوز پیدا مى کند.
امـام - بـهـجـت - تـبـریـزى - فـاضـل - مکارم : استفتاء
تـوجـه : احـکـام نـشـوز در انـتـهـاى هـمـیـن فـصـل بـه تفصیل خواهد آمد.
109- مـسـاءله : مـرد نـمـى تـوانـد زن دائمـى خـود را بـه طـورى تـرک کـند که نه مثل زن شوهردار باشد نه مثل زن بى شوهر، لکن واجب نیست که هر چهار شب یک شب را نزد او بماند.
امـام : تـوضـیـح المـسـائل ، مساءله 2417 و تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فى النشوز، مساءله 1.
مکارم : توضیح المسائل ، مساءله 2066
